Xander De Rycke :: Houdt het voor bekeken 2015-2016

Het is een nieuw concept in de Vlaamse comedywereld: een jaaroverzicht van wat er allemaal van herfst 2015 tot lente 2016 op televisie te zien was. En dat gepresenteerd door een van de underdogs van de Vlaamse comedy, Xander De Rycke, die ondertussen dit jaar met een best of-voorstelling zijn tienjarige jubileum heeft gevierd. Met Houdt het voor bekeken 2015-2016, een bijwijlen beenharde analyse van het Vlaamse film- en televisielandschap, een show die hij gratis op YouTube heeft gezet, lijkt hij een publiek te bereiken als nooit tevoren. Tijd om dat eens van naderbij te bekijken.

De Standaard heeft dan wel geschreven dat De Rycke met deze show een televisiecarrière kan uitsluiten (vrienden in medialand maakt hij met deze vaak onbedaarlijk genadeloze show zeker niet), maar op het internet is duidelijk een plaatsje voor hem: toen de show net online was gekomen, was die trending, en ondertussen is Houdt Het Voor Bekeken al meer dan 50.000 keer bekeken geweest. Je show gewoon gratis online zetten voor je vaste fans, dat aankondigen op Facebook en Twitter en hier een daar een paar interviews geven, meer heeft De Rycke eigenlijk niet gedaan.

Het was een berekende gok en achteraf gezien vooral een meesterzet, want het maakt het punt van een deel van de show des te sterker: in een van de sterkste stukken van Houdt het voor bekeken praat De Rycke over hoe lineair televisiekijken (waarbij de kijker naar een televisieprogramma kijkt op het moment dat het uitgezonden wordt) dood is. Dat heeft de media over zichzelf afgeroepen door de Vlaming praktisch te verplichten een Digibox in huis te halen. Lineair tv-kijken moet eenvoudigweg de duimen leggen voor de gemakzucht van video-opnames, downloads en streaming en dat toont De Rycke — zoals in de rest van zijn show — aan met cijfers, citaten en foto’s (hier en daar voor een komisch effect gefotoshopt) die hij projecteert op een scherm achter hem.

Het uiteindelijke succes van Houdt het voor bekeken is daar het beste voorbeeld van: de sobere promotie van de show staat lijnrecht tegenover lepe marketingtrucs of opgeblazen promopraat en heeft desondanks een omgekeerd evenredig groot succes op YouTube geboekt, het online equivalent van mond-tot-mond-reclame. Houdt het voor bekeken is op die manier een des te grotere opgestoken middelvinger naar de Vlaamse media: met een minimum aan promotie heeft De Rycke op zijn eigen voorwaarden en onbevangen manier een succes geboekt waar veel televisiezenders of alleen nog maar van durven dromen.

In een show van twee uur analyseert De Rycke nauwgezet de Vlaamse film (en vooral hoe gehypet de Vlaamse film nog altijd is en hoe dat zich vaak niet in bezoekersaantallen vertaalt), de talkshow, de inhoud (of het gebrek daaraan) van de belangrijkste Vlaamse zenders (Eén, Canvas, Vier en VTM) en welke bv’s die zenders laten opdraven om kijkcijfers op peil te houden. Als dat allemaal wat schoolmeester-achtig klinkt, vergeet het maar: De Rycke heeft na tien jaar op de Vlaamse comedypodia een geweldig gevoel voor intonatie ontwikkeld, spreekt in zijn Meetjesland-tussentaal waardoor het nooit te belerend overkomt en gebruikt op een achteloze manier hilarische beledingen en metaforen (zo heeft Frieda van Wijck “de uitstraling van een zak dode katjes”).

Het mooiste echter aan De Rycke is dat hij ook precies weet waar hij een pauze moet laten. Een mooi voorbeeld: op het moment dat hij het onderwerp VTM aansnijdt en het logo van de zender op het scherm achter hem verschijnt, moet hij niet meer doen dan even zuchten en naar zijn papieren kijken om een lachstulp door de zaal te laten golven. Daarnaast volstaat het vaak om het publiek met niet meer dan een krankzinnig citaat van een of andere doorgedraaide bv of marketinglobbyist te laten lachen. De waarheid is grappiger dan de fictie.

Het doet denken aan de komiek John Oliver, die met zijn Last Week Tonight op de zender HBO in de VS elke week een actueel onderwerp of probleem op humoristische wijze analyseert en de Amerikaanse maatschappij een spiegel voorhoudt van haar eigen absurdisme en moreel verval: “Kijk eens mensen, is dit niet te gek voor woorden?” Net zoals De Rycke laat Oliver zijn door verontwaardiging gedreven grappen door foto’s, beeldende metaforen, cijfers en citaten begeleiden. Maar waar John Oliver bijzonder breed gaat in zijn keuze van onderwerpen (van de FIFA tot schuldbemiddelaars), blijft De Rycke hier bij Vlaamse film en televisie. Vervelend wordt het echter nooit.

Dat komt vooral omdat De Rycke van zijn luxepositie als outsider in de Vlaamse comedy ten volle gebruik maakt. Het geeft hem het voordeel dat hij ongeveer kan zeggen wat hij wil (er valt toch niets te verliezen) en dat hij ook kan aanvallen wie hij wil. Lees bijvoorbeeld zijn online tirade tegen De slimste mens of hoe hij in Houdt het voor bekeken huis-, tuin- en keukenkomiek Philippe Geubels als “vrouwonvriendelijk” brandmerkt (en dat werd godverdomme tijd dat iémand met een platform als dat van De Rycke dat eens deed). Het mooiste is echter zijn messcherpe analyse van het VTM-imitatieprogramma “Tegen de sterren op” die De Rycke “een groep getalenteerde mensen” noemt die “bucht” voorgeschoteld krijgen van hun scenaristen — De Rycke toont aan dat de sketches niet alleen niet veel om het lijf hebben, maar ook dat ze beledigend zijn en haalt voorbeelden aan van behoorlijk gemene sketches over comedy-collega Henk Ryckaert en minister Maggie De Block.

De commerciële programma’s van VTM zijn evidente slachtoffers en natuurlijk zijn draken van programma’s als “Is er wifi in Tahiti?” of “Liefde voor muziek” gemakkelijke doelwitten die hij in enkele hilarische one-liners aan flarden schiet (“Wat zijn we aan het doen? Zijn we aan het zien welk ongoddelijk geluid de aardkorst openscheurt en Satan wakker maakt?” over Dana Winner die Belle Perez covert in “Liefde voor muziek”). Wat Houdt het voor bekeken echter het meeste siert, is niet alleen De Ryckes ongezouten kritiek, maar ook dat hij er naar eigen woorden geen “haatparade” van maakt. Hij benoemt inderdaad de slechte dingen en de goede dingen — ja, ook VTM maakt goede programma’s — en hij erkent de kwaliteit van programma’s als “De ideale wereld” (waar De Rycke zelf ooit nog redacteur voor was) of behandelt tv-persoonlijkheden als Luk Alloo of Gert Verhulst met een kwinkslag, maar wel op een faire manier.

Waar het De Rycke over gaat is dit: bullshit en mensen erop wijzen als ze bullshit uitkramen of bullshit aan het maken zijn — en vooral als die mensen ook nog eens zoveel beter kunnen. In zijn beperkte onderwerpkeuze van Vlaamse televisie gaat De Rycke wel heel breed: of het nu gaat over hoe getalenteerde mensen als Nathalie Meskens die hun ware potentieel niet vervullen of hoe mediafenomenen zoals K3 of de film “Belgica” ontstaan en vervolgens uitgemolken worden, of hoe nieuwe zenders als CAZ of Zes gaten in de markt vullen die geen enkel doel dienen en — in het geval van de eerste — hokjesdenken en omgekeerd seksisme alleen maar versterken: De Rycke pakt ze allemaal even gelijkwaardig en grondig aan.

Hopelijk luidt Houdt het voor bekeken eindelijk het begin in van de grote ontvoogding van de Vlaamse comedy, waarbij er niet alleen meer op het podium aan de toog wordt gehangen om over mannen versus vrouwen of kleinburgerlijkheid in het algemeen te leuteren, maar waarbij er ook eindelijk eens wordt gekeken naar de nonsens, het kromme denken en de gemakzucht die wij dagelijks via televisie en pers door onze strot naar binnen krijgen geramd. De Ryckes perspectief in deze show is een perspectief dat zo vaak gemist wordt in de Vlaamse comedy: humanistisch, sceptisch, kritisch en bovenal ronduit grappig. We kijken nu al halsreikend uit naar de opvolger.

http://xanderderycke.be/

aanraders

True Detective – Night Country (Seizoen 4)

Dit vierde seizoen van True Detective is een donkere...

The Vince Staples Show – Seizoen 1

Hood films kenden een doorbraak en succes in de...

verwant

recent

Ilja Leonard Pfeijffer :: Alkibiades

Bekroond, gelauwerd, alom gelezen en geprezen: zonder overdrijven mogen...

¥$ :: Vultures 1

Doorheen zijn hele carrière zijn twee elementen altijd dominant...

Talk Show

27 maart 2024Botanique, Brussel

Eind jaren tachtig sloegen alle rockers plots aan het...

Arthur The King

Uitgerekend in de week dat Joe Camp – de...

Hors-saison

Met zijn sociaal bewogen films past Stéphane Brizé binnen...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in